Kanał Bydgoski
- Szczegóły
- Kategoria: Aktualności
- Opublikowano: środa, 29, sierpień 2012 07:50
- Super User
- Odsłony: 6588
Kanał Bydgoski jest wyjątkowym zabytkiem myśli hydrotechnicznej. Uruchomiony w 1774 roku kanał był niezwykle wyczekiwanym „dzieckiem” Fryderyka II, ówczesnego króla Pruskiego, z polecenia którego wiosną 1773 roku rozpoczęto budowę kanału. Decyzja ta pociągnęła za sobą sprowadzenie do budowy około 8 tysięcy osadników z państewek niemieckich. Zasadnicze prace trwały do czerwca 1774 roku, kiedy odbyło się, jak czas pokazał, nieudane spławienie pierwszego transportu. Kanał Bydgoski nie zdał egzaminu przez podniesienie się dna oraz uszkodzenie śluzy w Prądach. Na kolejny transport należało poczekać aż do września 1774 roku, kiedy to ojcowie kanału, wśród których oprócz króla Pruskiego należy wymienić Franza Balthasara Schönberga von Brenkenhoffa, świętowali sukces. Gloria nie trwała długo, ponieważ Fryderyk II uznał projekt za zakończony, mimo że kanał wymagał dalszych inwestycji. Wegetacja została przerwana na przełomie XVIII/XIX wieku dzięki budowie śluz murowanych, które do dziś możemy podziwiać na Starym Kanale Bydgoskim.
Znaczenie Kanału Bydgoskiego wzrosło zdecydowanie po pojawieniu się pierwszych statków napędzanych parą w połowie wieku XIX. Przed I wojną światową rozpoczęła się budowa odnogi kanału wzdłuż obecnej ulicy Bronikowskiego. Całość prac ukończono w 1915 roku. Nowy odcinek kanału połączył Brdę poprzez śluzy "Okole" i "Czyżkówko" z tzw. Starym Kanałem za dawną VI śluzą. Inwestycja ta, uwzględniająca najnowsze rozwiązania techniki hydrologicznej dzięki nowoczesnym śluzom stwarzała możliwości pływania po kanale nawet największym barkom.
W tym czasie na Starym Kanale rozwijało się życie towarzyskie. Na śluzy podążali mieszkańcy oraz turyści zaznać błogiego spokoju i wypoczynku. Na ludność czekały tu liczne restauracje, kawiarnie oraz wszelkie atrakcje. Największą popularnością cieszyły się restauracje znajdujące się na zachód Starego Kanału Bydgoskiego w okolicach IV i V śluzy, gdzie znajdowały się: ogród Kleinerta, restauracja Krugera, a przy V śluzie założona w 1838 roku Blumenschluse, Śluza Kwiatowa. Najstarsza restauracja cieszyła salą taneczną, gdzie odbywały się wspaniałe bankiety. Na końcu parku można było spędzić czas przy boisku Świtały i w restauracjach Ottona Bucholza i Tadeusza Uliszewskiego. Dni wolne od pracy mieszkańcom umilały orkiestry wojskowe. Organizowano tu również plenery malarskie, przejażdżki łódkami, pokazy tresury psów.
Po II wojnie światowej znaczenie Kanału Bydgoskiego jako arterii wodnej było niezaprzeczalne. Z czasem jednak możliwości transportowe Kanału zmalały, a obecnie, ze względu na przestarzałe urządzenia, Kanał Bydgoski jest zakwalifikowany jako droga wodna II klasy. Spełnia on głównie rolę regionalnej arterii dla Bydgoszczy i Kujaw Zachodnich.
Kanał Bydgoski odegrał olbrzymią rolę w rozwoju Bydgoszczy. Prusacy dostrzegając wielkie możliwości miasta zainwestowali w budowę połączenia między Odrą a Wisłą, co spowodowało rozrost Bydgoszczy w XIX i XX wieku w silny ośrodek przemysłowo-handlowy. Dziś Kanał Bydgoski powoli odzyskuje blask, którym rozpromienił Bydgoszcz. W 2005 roku za sprawą m.in. Fundacji Kanału Bydgoskiego został wpisany na listę zabytków województwa, rok później powstało Muzeum Kanału Bydgoskiego.
Tekst: Tomasz Izajasz, Muzeum Kanału Bydgoskiego im. S. Malinowskiego
